Çocuklarda saldırgan davranışları nasıl önleyebiliriz.
- 1-4 yaşlarında ki çocuklarda bu dönemlerde görülen gelişimsel bir evrenin sonucudur.
- Bu dönemde ki çocuklar kendilerini ifade edebilme, konuşma gibi becerilerinin gelişmediği için ellerini ve kollarını kullanarak ne istediklerini belli etmek için uğraşırlar. Ayrıca çocukların yaptığı olumsuz davranışları (ısırma, eşyaları atma, tekmeleme) yaptıkları zaman ki tavrınız çocukları daha çok kızma, bağırma hatta şiddet gösterme gibi tepkilere maruz kalırlarsa inadına yapma gibi durumları ortaya çıkıyor.
Peki Çocuğumuzda ki Saldırgan Davranışlara Karşı Neler Yapmamız Gerekiyor?
- Çocuğunuzun o andaki sergilediği davranışı durdurmaya, dikkatini başka bir objeye kaydırın, ellerini sıkıca tutun ve göz teması kurmaya çalışın. Göz teması sırasında çocuğunuza "dur" deyin buradaki ses tonunuz kararlı ama öfkeli olmamalı.
- Duygusunu anlayın-ifade edin ve davranışının durdurulmasını açıklayın. Yani zaman zaman çocuklar oyun sırasında vurma, ısırma davranışları gösterebilirler ancak birçok çocuk bu davranışları öfkelendiğinde, kendini sıkıntıda hissettiğinde bu tepkiye başvurur.
- Ebeveynler olarak çocuğunuzun o anki durumunu anladığını ifade edin. Ama bu hissettiği durumda sergilediği davranışların uygun olmadığını çocuğunuza anlatın.
- Bir başka durumda çocuğunuz bir şeyi isteyip de sahip olmadığından öfkelenip bu davranışları (bağırma, ağlama, vurma, atma) gibi davranışlar sergiliyorsa ve sizde bir kere "hayır" dediyseniz kesinlikle "evet"e dönmeyin.
- Bu durumda çocuğunuz kendini yerlere atabilir, bağıra bilir, hatta ağlıyor olabilir. Eğer bu durumda çocuklar onlarla konuşmanıza fırsat vermezlerse üstlerine varmayı ve onlar sakinleşene kadar bekleyin. Aksi halde çocuğunuz bu davranışlarını pekiştirmiş olur.
- Çocuğunuz bu öfkeli halindeyken odada tek başına kalmasına izin vermeyin yanında sizde olun.
- Çocuğunuzun istediği bir şeyin size göre hayır olma durumu kesin mi yoksa evet de diyebilirmisiniz bunu bir düşünün. Eğer gerçekten çocuğunuzun istediği şeye hayır diyecekseniz ona alternatif yollar sunun. Şimdi parka inemeyiz ama suyla oynamana izin verebilirim gibi yollara başvurabilirsiniz.
- Çocuğunuzun bu yapmış olduğu hareketleri hangi hal durumunu ifade etmek için kullandığını öğrendiğiniz zaman o duygu karşısında verebileceğiniz tepkileri örnek teşkil edin (şuan sinirliyim derin derin nefes alayım) gibi.
- Çocuğunuz bu durumları yasarken sizde çocuğunuza yardımcı olun. Çocuklarınızı bulunduğu durumdan üzmeden, kırmadan bağırmadan sakin bir şekilde onları dinleyin ve onlara yol gösterin.
- Eğer sizde bu sorunlu zamanda sinirlenirseniz içinizden 10’a kadar sayın ve derin derin nefes alın. O daha çocuk ben ona bağırır, öfkelenirsem çocuğuma korku salmış olurum susarsam da ben kızdım diye susacaktır. Olaylardan ders almayacaktır. Diye kendinize telkinlerde bulunun. Unutmayın çocuklar doğdukları andan itibaren siz ebeveynlerini örnek alırlar.
Dört soruyla çocuğunuzdaki saldırgan davranışın nedenini öğrenelim.
- Davranışı ne kadar suredir ne sıklıkla sergiliyor.
- Son donemde çocuğu etkileyecek bir olay veya değişiklik yaşandı mı?
- Kendini henüz nasıl ifade edeceğini bilmeyen bebeğiniz bu saldırgan davranışı hangi durumda kullanmayı öğrendi (Sinirlendiğinde mi, mutlu olduğunda mı, rahatsızlandığında mı vb..)
- Bu davranışların karşılığında sizin ve aile üyelerinizin tepkisi ne?
Yukarıda bulunan dört tane soruyu yazmamızdaki amaç çocuklarınızın sergilemiş oldukları saldırgan davranışların nedenini, devam etmelerindeki sebebi kolay bir şekilde anlamanız ve çocuğunuzdaki bu saldırgan davranışı bitirmeye yönelik kolay çözüm yolları bulabilmeniz içindir.
Furkan Demirtaş
[Yazar]
[Yazar]