Yalan

Yalan

Yalan

Tülay Özer

Tülay Özer

Doğru ve yalan kavramı ailede öğrenilir. Yalan okulöncesi dönemde bulunan çocuklarda sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bu durumu gelişiminin bir parçası olarak görmek gerekir. Özellikle 4-5 yaş çocuklarının hayal gücü geniştir, zihinlerinde hikayeler yaratıp anlatmayı çok severler. Bu dönemdeki çocuklarda doğru ve yanlış kavramı çok netleşmemiştir. Bunun dışında ceza almamak için de çocuklar yalana baş vururlar. Bu demek değildir ki yalan söylemek çok normal ve görmezden gelinebilir. Bu durumda yapmanız gereken çocuğunuza doğruyu ve yanlışı öğretmenizdir.

Çocuğunuzun doğruyu söylemesi için onu mutlaka cesaretlendir-melisiniz. Kendiniz de ona iyi bir model olmalısınız. Anne babasının yalan söylediğini gören çocuklar bunun normal ve kabul edilebilir bir davranış olduğunu düşünürler. Çocuğunuz yalan söylüyorsa ona yalanından daha ağır bir ceza asla vermeyin, yalanını itiraf etmesini sağlayın, ona doğruyu öğretin ve rahatlatın. Ağır şekilde cezalandırılan çocuk tekrar yalan söylediğinde, doğruyu anlatmaya korkacak ve cezalandırılma korkusu ağır basacaktır.

6 yaşından itibaren, çocuklar doğruyu ve yanlışı anlamaya başlar. Ancak cezadan korktukları için yalan söylemeye devam edebilirler. Önemli olan bu davranışın neden yanlış olduğunu ona anlayacağı şekilde anlatmanızdır. Yalan söyleme sıklığı çok yoğun değilse sakin olmaya çalışıp sabırla onunla konuşun ve doğruları anlatın. Yalan bir alışkanlık halini aldıysa o zaman bir uzmana başvurmanız doğru olacaktır.

Unutmayın ki çocuğunuzun yalan problemiyle baş edebilmenin en etkin yolu güzel birer model olabilmektir.

 


Ceyda Cecan Karakuş
Uzman Klinik Psikolog [Yazar]